Συνέντευξη στην Καθημερινή της Κυριακής του Πάσχα στην Γιώτα Συκκά
04.05.2013
Πώς νιώθετε όταν βλέπετε κάποιον να υποδύεται εσάς στη σκηνή;
Μ.Θ. Οι αναφορές στο παρελθόν πάντα με πληγώνουν… Πώς το είχε πει ο Νίκος Γκάτσος; «Στράτα τη στράτα σου το ‘χω πει. φεύγουν τα νιάτα σαν αστραπή…».
Βιώσατε την ιστορία της Ελλάδας τα τελευταία 88 χρόνια. Ζήσατε πολέμους, εμφύλιο, φυλακή, εξορία, ταλαιπωρίες και γνωρίσατε την αγάπη, τη δόξα, την επιτυχία αλλά και την αμφισβήτηση. Υπάρχει κάτι που χάσατε αυτά τα χρόνια;
Μ.Θ. Έχασα την ευκαιρία να «φύγω» την εποχή που «ο Ήλιος ήταν βέβαιος για τον κόσμο».
Βλέποντας το μεγαλύτερο μέρος της ζωής σας σε παράσταση, υπάρχει κάτι που θα αλλάζατε ξεκινώντας από την αρχή;
Μ.Θ. Θα προτιμούσα να ζήσω σαν πλατάνι πλάι σε δροσερό ποτάμι… Δεν είμαι περήφανος που γεννήθηκα άνθρωπος… Όπως όλοι και όλες είμαι κι εγώ ένα λάθος της φύσης… «Το τραγούδι της γης δεν τ’ άκουσες ποτέ ούτε θα τ’ ακούσεις πια. Σκότωσες όλα τα πουλιά. Τα δάση. Το νερό. Το λαμπερό νερό. Τον ποταμό. Πάει… Σκότωσες το χώμα, τον ήλιο, την καρδιά σου. Ποτέ δεν θα ξαναδείς το χρώμα τ’ ουρανού. Δεν θα ξανακούσεις τον ήχο των χρωμάτων. Σαν βολίδα προχωράς στο χάος. Στερνή φορά ας ακουστεί μες στη σιωπή το Τραγούδι της Γης. Πριν τελικά τυλιχτώ στο χάος, ένα «γεια σου» θα πω στη ζωή». (Συμφωνία αρ. 2).
Θα αφοσιωνόσασταν περισσότερο σε έναν χώρο της μουσικής ή σε κάποια αγαπημένα πρόσωπα;
Μ.Θ. Το φιλί της μουσικής με οδήγησε στο Κέντρο της Αρμονίας. Τα πρόσωπα που αγάπησα ήταν κατά κάποιο τρόπο προέκταση του αρμονικού κόσμου μέσα στον οποίο ζούσα. Μ’ αυτόν τον τρόπο μουσική και πρόσωπα ταυτίζονται μέσα μου.
Βλέποντας τις πρόβες και γνωρίζοντας ότι έχετε συμβάλει σε κάποια σημεία στη συγγραφή του κειμένου αισθάνθηκα ότι θέλετε να εστιάσετε στις σχέσεις με τους γονείς σας. Είναι ένας λογαριασμός που κλείνει, ένα χρέος που θέλατε να ολοκληρώσετε;
Μ.Θ. Εάν γινόταν κάποιο θαύμα και μπορούσα να ζήσω δέκα λεπτά της ώρας στο παρελθόν, θα διάλεγα ένα γεύμα γύρω από το τραπέζι στον Πύργο στα 1939 ή στην Τρίπολη στα 1942, με την μητέρα, τον πατέρα και τον αδελφό μου να τραγουδάμε όλοι μαζί το καινούριο μου τραγούδι.
Πείτε μας κάτι για την παράσταση «Ποιος τη ζωή μου» που ανεβαίνει από 10 μέχρι 26 Μαϊου στο θέατρο Badminton.
Μ.Θ. Η παράσταση στο Badminton, που έγινε με πρωτοβουλία του Μιχάλη Αδάμ και του Θέμη Μουμουλίδη, είναι μια καθαρά πολιτική πράξη από την άποψη ότι με αφορμή και πρόσχημα τη ζωή μου επιχειρεί με τη δύναμη της Τέχνης να δωρίσει στους Έλληνες εκείνα που τους στέρησαν και τους στερούν οι εχθροί τους. Δηλαδή την νεότερη ιστορία μας με τους αγώνες και την τέχνη του λαού μας. Και μ’ αυτόν τον τρόπο να τους ξαναδώσει την περηφάνια, την αυτοεκτίμηση, την ομορφιά και την ευγένεια αλλά και την δύναμη να ονειρεύονται και να ελπίζουν, σε μια εποχή που ξένοι και ντόπιοι βάρβαροι προσπαθούν να μας πείσουν ότι είμαστε διεφθαρμένοι, τεμπέληδες, άβουλοι, άχρηστοι και φοβισμένοι ραγιάδες, που ζητιανεύουν τη δόση τους από τα νέα αφεντικά της εποχής μας: τους τραπεζίτες, τους τοκογλύφους και τα όργανά τους.
Το ότι επέλεξαν το πρόσωπό μου δεν είναι τυχαίο. Και δεν αναφέρομαι στην όποια αξία έχει το μουσικό μου έργο ή όποια σημασία η πολυκύμαντη ζωή μου. Σκέπτομαι μόνο το ιστορικό παράδειγμα και δίδαγμα ενός ανθρώπου που έτυχε να αντιμετωπίσει σαν ένας απλός Έλληνας πατριώτης όλους τους νεοβάρβαρους που προσπάθησαν να καταστρέψουν την χώρα μας με ένα πρωτοφανές και ανεξήγητο μίσος. Από πού και πώς ξεκίνησαν, τι κακό μας έκαναν, σε ποιο κρίσιμο σημείο για την ίδια την ύπαρξή μας μάς έφτασαν, πώς αντιδράσαμε εμείς οι Έλληνες και τι έγινε τελικά. Πού βρίσκονται τώρα οι ορκισμένοι εχθροί μας; Ο Μουσολίνι, ο Χίτλερ, οι γκεσταπίτες, οι γερμανοτσολιάδες, οι Τσολάκογλου, η Φρειδερίκη και ο θρόνος, οι Σούρληδες, οι χαφιέδες, οι βασανιστές, οι φονιάδες του Λαμπράκη και του Πέτρουλα, ο κ. Πιουριφόι-πρεσβευτής και ηθικός αυτουργός της εκτέλεσης του Μπελογιάννη, τα Μακρονήσια και τα εκτελεστικά αποσπάσματα με τα 16.000 θύματα, κοπέλες και αγόρια, ο Παπαδόπουλος, η Μπουμπουλίνας και το ΕΑΤ-ΕΣΑ, οι νέοι χαφιέδες και βασανιστές…
Αυτή είναι η «Μνήμη του Λαού μου» που λέει και ο Ελύτης. Είναι οι Εφιάλτες που τους κατάπιε η ντροπή και το μίσος των Λαών.
Αυτά εν κατακλείδι θέλει να θυμίσει η παράσταση στο Badminton στον σημερινό θεατή, με την βεβαιότητα ότι αυτή η έστω περιορισμένη αποκάλυψη της ιστορικής αλήθειας και της ελληνικής τέχνης και μουσικής θα του προσφέρουν ψυχική και ηθική δύναμη και αισιοδοξία. Είμαι βέβαιος ότι σε λίγο καιρό οι Έλληνες θα θυμούνται την σημερινή κατάσταση σαν έναν ακόμα Εφιάλτη που πήγε να συναντήσει τους παλιούς.
Ας έχουμε πίστη στον Ποιητή που στο «Άξιον Εστί» αναφερόμενος στην Ελλάδα και τους Έλληνες έγραψε τον στίχο «Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας»!
