Εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες για ευαίσθητες ψυχές

(περιοδικό «Κ» της Καθημερινής της Κυριακής 13.5.2018)

Το σύνθημα του τίτλου έγινε πανό και αναρτήθηκε σε δημοτικό σχολείο της Τριανδρίας Θεσσαλονίκης. «Τα παιδιά εδώ». Εδώ, όπου θα τους διδάξουμε τη συμπόνια και την αλληλεγγύη, τη φιλανθρωπία και τον αλτρουισμό. «Τα σκυλιά στο βουνό». Όχι για βόλτα. Για εξορία. Εκεί, όπου θα τους διδάξουμε ότι τη συμπόνια και όλα τα υπόλοιπα τα αξίζουν μόνο οι άνθρωποι. Γιατί έχουμε χρέος να προετοιμάσουμε και την επόμενη γενιά, που θα βλέπουν τα ζώα σαν αναλώσιμα αντικείμενα που δικαιούμαστε να πετάξουμε όταν έχουν εξαντλήσει τη χρήση τους.

Μου είπαν ότι κάποια γεγονότα «ξεχείλισαν το ποτήρι» και οδήγησαν στο σύνθημα που έγινε viral. Ότι κάποιοι ιδιοκτήτες έδειχναν ασέβεια προς τον χώρο του σχολείου, αφήνοντας ανεξέλεγκτα τα ζώα. Ας πούμε ότι το πιστεύω. Είναι επαρκής η δικαιολογία; Είναι ακριβώς το αντίθετο!

Το σχολείο είναι ελεγχόμενος χώρος. Με κανόνες λειτουργίας και ανθρώπους υπεύθυνους για την εφαρμογή τους. Η αποτυχία τους να κάνουν τη δουλειά τους δεν παραχωρεί σε καμία περίπτωση το δικαίωμα να τσουβαλιάζουν δίκαιους και άδικους σε μια ομαδοποιημένη απαγόρευση. Είναι σαν να κατάσχουν -ας πούμε- όλα τα κινητά τηλέφωνα από τις τσάντες των παιδιών, επειδή ένα από αυτά το έβγαλε στην τάξη και έκανε τσατ…

Στην ελληνική, ευνομούμενη πολιτεία, ό,τι δεν απαγορεύεται επιτρέπεται. Και η παρουσία των σκύλων απαγορεύεται -υπό προϋποθέσεις- στους χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος. Σε πολλά σχολεία τα παιδιά έχουν υιοθετήσει πρώην αδέσποτα και τα συντηρηθούν στους προαύλιους χώρους. Ποιος εκπαιδευτικός ανέλαβε την πρωτοβουλία να απαγορεύσει ακόμα και τη σύντομη επίσκεψή τους σε έναν χώρο ανοιχτό και κοινόχρηστο;

Το πανό έχει «φιλοτεχνηθεί» από παιδικά χέρια. Αυτή είναι η πραγματική φρίκη. Ότι κάποιος επέβαλε σε μαθητές να γράψουν αυτό που είχε στο μυαλό του -και να το ζωγραφίσουν κιόλας!- πιστεύοντας πως η μισαλλόδοξη άποψή του θα περνούσε ευκολότερα αν καμουφλαριζόταν σε παιδική πρωτοβουλία. Στις αντιδράσεις που θα ακολουθούσαν, θα μπορούσε να αντιτάξει «Εγώ; Τα παιδιά!».

Ο Γκάντι έλεγε ότι «η συμπεριφορά μας απέναντι στα ζώα προδίδει το επίπεδο του πολιτισμού μας». Έχουμε προ πολλού απεμπολήσει τέτοιες ψευτοσυναισθηματικές ανησυχίες. Η συμπεριφορά μας απέναντι στα ζώα -φοβική, τσαμπουκαλίδικη, ανεύθυνη- γαλουχείται από τις τρυφερές ηλικίες και εξασφαλίζει ένα μέλλον χειρότερο από το ήδη βεβαρημένο παρελθόν μας. Χειρότερο για μας.

Μου λένε επίσης ότι το πανό το ανάρτησαν γονείς και όχι εκπαιδευτικοί. Αδιάφορο. Το σχολείο είναι χώρος ευθύνης των δασκάλων. Η υποχρέωσή τους είναι να αποβάλλουν σαν ξένο σώμα οτιδήποτε δηλητηριάζει τις συνειδήσεις των παιδιών. Αν επέτρεψαν να αναρτηθεί –συμφωνούντες ή υποκύπτοντες σε πιέσεις-, είναι χειρότεροι και από τους εμπνευστές του.

Διαβάζουμε συχνά για περιπτώσεις κακοποίησης ζώων και πέφτουμε από τα σύννεφα. Καιρός είναι να παίρνουμε, σιγά σιγά, μια ιδέα και για τους ηθικούς αυτουργούς τους.

Γιώργος Φραντζεσκάκης (k9mailbox@yahoo.com)