Επιφάνια Αβέρωφ
1968
Περιγραφή:
Επιφάνια Αβέρωφ
Σύνθεση: 1968 στις φυλακές Αβέρωφ.
Ολοκληρώθηκε το 1969 όταν ο συνθέτης βρισκόταν εξορισμένος στη Ζάτουνα.
Ποίηση: Γιώργος Σεφέρης
Ερμηνεία: Αντώνης Καλογιάννης
Με την εθνική χορωδία της Γαλλίας υπό την διεύθυνση του J.GRIMBERT
Απαγγελία: Yves Montand
Ζωντανή ηχογράφηση στο Theatre National Populaire
Την ορχήστρα διευθύνει ο Μίκης Θεοδωράκης
Στο εξωτερικό η συναυλία βγήκε σε δίσκο από την Polydor (Theodorakis In Concert, 1971)
Στην Ελλάδα εκδόθηκε το 1975 απο την MINOS.
Ζάτουνα, 24 Μαρτίου 1969
Ήρθε η Άνοιξη.
Την υποδέχθηκα με τα ΕΠΙΦΑΝΙΑ – ΑΒΕΡΩΦ.
Με υποδέχθηκαν με νέους περιορισμούς.
Βγήκα χαρούμενος στ πλατύσκαλο. Πέταξα το πανωφόρι και πήρα τη γκλίτσα.
-Απαγορεύεται να βγεις έξω σήμερα, μου είπε ο φρουρός.
Κάθισα για λίγο μπροστά στην πόρτα. Ένα κύμα από αγανάκτηση με συνεπήρε. Εντούτοις… Είμαι ευχαριστημένος από τη δουλειά μου στα ΕΠΙΦΑΝΙΑ. Πρόσθεσα στο Λαϊκό Τραγουδιστή και τη Λαϊκή Ορχήστρα έξι φωνές. Τρεις γυναικείες και τρεις αντρικές. Είναι ένα βήμα. Όπως και το ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ. Όμως η αντίθεση είναι οδυνηρή. Αυτοί οι ήχοι πάνω στο πεντάγραμμο αποτελούν τη διαστημική αποθέωση της ελευθερίας. Δεν υπάρχει βαρύτης. Όλα οδηγούν προς το στερέωμα. Η απολύτρωση είναι τέλεια. Βλέπω κι ακούω τις φωνές να εναγκαλίζονται, να συγκρούονται, να ενώνονται. Σ΄αυτό το στίγμα βρίσκομαι στις 10.40΄ το πρωί. Όμως απόξω με περιμένει η ηλιθιότητα των υπολειμμάτων του κτήνους, που μας κληρονόμησε η ζούγκλα, τα σπήλαια και ο αδυσώπητος, θηριώδης αγώνας για την επικράτηση. Όμως ποιού είδους επικράτηση; Έχουν την ψευδαίσθηση της δύναμης, την ψευδαίσθηση της γροθιάς και του κνούτου. Κοιτάζω μια γραμμή στο πεντάγραμμο που έχω μπροστά μου και σκέφτομαι ότι αυτή και μόνο φτάνει για να σαρώσει σα χάρτινο πύργο το καθεστώς της κτηνώδους βίας που εγκατέστησαν μπροστά στην πόρτα μου. Όμως πρέπει να οδηγηθώ τάχα σ΄αυτή την τρομερή μοναξιά; Να αντλήσω δύναμη μονάχα από τον εαυτό μου, από την τέχνη μου, από την αγάπη μου; Θα πρέπει τάχα να πιστέψω πώς <<άλλην ελπίδα δεν έχω από τα δέντρα>>; Ναι, για όσο αφορά τους πνευματικούς ανθρώπους και τους καλλιτέχνες προπαντός στη χώρα μου που σιωπούν…
Ναι, για όσο αφορά τα εκατομμύρια ανθρώπους –κυρίως στην Ελλάδα- που αγαπούν τη μουσική μου και μένουν απαθείς… Ναι, για όλους αυτούς που βγάζουν ωραίους λόγους και δίνουν ωραίους όρκους για την Ελευθερία και δεν κάνουν τίποτα… Όχι, για όσο αφορά την ίδια τη δύναμη της ζωής που κατοικεί μέσα στα δέντρα, στα ζώα, στο χώμα, στους ήχους και τους απλούς ανθρώπους. Για άλλη μια φορά πιστεύω ότι είμαι με τη ζωή – κάθομαι πάνω σ΄αυτά τα υπόγεια ποτάμια, τα πανίσχυρα, που ονομάζονται ζωή και δημιουργία και που οδηγούν σταθερά, ασυγκράτητα, αδυσώπητα, προς το μέλλον.
(Από το ημερολόγιο του συνθέτη, ΧΡΕΟΣ,1972)