Για το βιβλίο του Μίκη Θεοδωράκη «Μονόλογοι στο Λυκαυγές» (τρίτο μέρος) - της Αναστασίας Βούλγαρη
07.05.2017
Η αντίσταση
Όπως γράψαμε στο προηγούμενο άρθρο, την 1η Δεκεμβρίου 2010, ο Μίκης Θεοδωράκης δίνει το εναρκτήριο λάκτισμα της νέας αντίστασης.
Από τις 17 Ιανουαρίου 2011, έως τις 7 Νοεμβρίου 2012 οργανώνει ομιλίες[1] και συγκεντρώσεις.
2011: Αθήνα-Θέατρο ΡΕΞ και Πολιτιστικό Κέντρο Αργυρούπολης, Θεσσαλονίκη-Βελλίδειο, Ηράκλειο, πάλι Αθήνα στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου, Θεσσαλονίκη- συγκέντρωση και ομιλία, κατάληψη της πλατείας Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη –μετά την άρνηση του Δημάρχου Μπουτάρη να παραχωρήσει την πλατεία για τη συγκέντρωση της Σπίθας με κεντρικό ομιλητή τον Μίκη. Νάουσα-πλατεία Καρατάσου, δημόσια ομιλία. Αθήνα-παρουσίαση του βιβλίου του «Σπίθα για μια Ελλάδα ανεξάρτητη και δυνατή», Χανιά-Θέατρο Ανατολικής Τάφρου, Καβάλα.
2012: Κεντρική εκδήλωση για την ίδρυση Ελληνικής Λαϊκής Δημοκρατικής Αντίστασης, 12 Φλεβάρη μεγάλη συγκέντρωση και, τέλος, εκδήλωση για τον εθνικό πλούτο, τον Νοέμβριο του 2012. Χιλιάδες λαού συμμετέχουν στις συγκεντρώσεις.
[1]Βλπ. ομιλίες στο Θεοδωράκης, Μίκης Σπίθα για μια Ελλάδα ανεξάρτητη και δυνατή, Ιανός, Αθήνα 2011 και στο http://www.mikistheodorakis.gr/el/writings/speeches
Η δημιουργία της Ελληνικής Λαϊκής Δημοκρατικής Αντίστασης (ΕΛ.ΛΑ.Δ.Α.)
Στις 14 Νοεμβρίου 2011, ο Μίκης Θεοδωράκης καλεί τα κινήματα, τα κόμματα της Αριστεράς και όλους τους Έλληνες δημοκράτες σε ένα κοινό Αντιστασιακό Μέτωπο με στόχο αγώνα την απαλλαγή από το παράνομο χρέος και την Τρόικα, ανεξαρτησία, και την ανάπτυξη της χώρας. Ονομάζει το Μέτωπο Ελληνική Λαϊκή Δημοκρατική Αντίσταση (ΕΛ.ΛΑ.Δ.Α).
Την 1η Φεβρουαρίου 2012, το Μέτωπο ΕΛ.ΛΑ.Δ.Α. οργανώνει την πρώτη εκδήλωσή του με κεντρικούς ομιλητές τους Μίκη Θεοδωράκη, Γιώργο Κασιμάτη, Μανώλη Γλέζο,.
Στις 12 Φεβρουαρίου, κατά την ψήφιση του 2ου Μνημονίου η ΕΛ.ΛΑ.Δ.Α. έχει προγραμματίσει συλλαλητήριο στην πλατεία Συντάγματος παρουσία των Θεοδωράκη, Γλέζου και Κασιμάτη. Προηγουμένως, είχε υπάρξει συμφωνία με τον Μανώλη Γλέζο και τον Αλέξη Τσίπρα, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ να βγουν από τη Βουλή και να ενωθούν με τους συγκεντρωμένους. Ο ΣΥΡΙΖΑ αθέτησε τη συμφωνία, οι βουλευτές του έμειναν μέσα στη Βουλή και οι Θεοδωράκης-Γλέζος-Κασιμάτης δέχθηκαν τη δολοφονική επίθεση των ΜΑΤ. Ο Μίκης αρνήθηκε μα αποχωρήσει και δέχθηκε και δεύτερη επίθεση από τα ΜΑΤ με χημικά. Τελικά, αποφάσισε να μεταφερθεί στο αυτοκίνητό του και μπήκε στη Βουλή, με την ιδιότητα του πρώην βουλευτή.
Την επόμενη, η Σπίθα με ανακοίνωσή της κάνει λόγο για απόπειρα δολοφονίας του Μίκη Θεοδωράκη και καταγγέλλει τον υπουργό Δημοσίας Τάξης Χρήστο Παπουτσή και την κυβέρνηση Παπαδήμου ως ηθικούς αυτουργούς.
Στη συγκέντρωση συμμετείχαν 700.000 λαού.
Ο εθνικός μας πλούτος
Όταν ο Μίκης Θεοδωράκης απάντησε αρνητικά στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για κοινή εκλογική κάθοδο στις εκλογές του Ιούνη του 2012, οι μεγάλες μάζες άρχισαν σταδιακά να τον εγκαταλείπουν και να εναποθέτουν τις ελπίδες τους στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι πλατείες άρχισαν να αδειάζουν και τα κινήματα να φθίνουν. Τα στελέχη της ΕΛ.ΛΑ.Δ.Α. διέλυσαν το Μέτωπο εν τη γενέσει του και εγκατέλειψαν τον Θεοδωράκη. Ο Μίκης όμως συνέχισε την αντίσταση και στις 7 Νοεμβρίου του 2012 εκφώνησε την ομιλία «Ο εθνικός μας πλούτος και η πολιτική του διαχείριση», στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Σπίθα με τους ειδικούς επιστήμονες Αντώνη Φώσκολο, Ηλία Κονοφάγο και Νίκο Λυγερό.
Ήταν η πρώτη αποκάλυψη στον ελληνικό λαό του αμύθητου πλούτου σε φυσικό αέριο και υδρίτες μεθανίου που κρύβουν οι θάλασσές μας.
Ο Μίκης πρότεινε την ανακήρυξη της ΑΟΖ (Αυτόνομη Οικονομική Ζώνη) και την αξιοποίηση του υποθαλάσσιου πλούτου με τη μέθοδο των κοινοπραξιών. Κάλεσε εκ νέου τον λαό να οργανωθεί σε ένα κίνημα αντίστασης, απαλλαγής, ανεξαρτησίας, και ανάπτυξης και αναφέρθηκε στα βασικά σημεία της πρότασης διακυβέρνησης της πατριωτικής κυβέρνησης που θα εκλέξει ο ενωμένος λαός. Πρώτη πράξη αυτής της κυβέρνησης θα είναι η απαλλαγή μας από τα Μνημόνια και την Τρόικα. Το χρέος που μας έχει επιβληθεί είναι παράνομο. Όπλο της πατριωτικής κυβέρνησης ο υποθαλάσσιος πλούτος.
Στην ίδια εκδήλωση ο Μίκης υπενθύμισε ότι η Σπίθα παραμένει έξω και ενάντια στο πολιτιστικό σύστημα και ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η λειτουργία της Βουλής των Μνημονίων χρησιμοποιείται από τους εχθρούς μας ως άλλοθι και βιτρίνα μιας δήθεν δημοκρατικής νομιμοποίησης. Μόνο το γεγονός ότι η Αντιπολίτευση δέχεται να συμμετέχει στην κραυγαλέα διακωμώδηση των ψηφοφοριών, ενώ γνωρίζει ότι όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις είναι μειοψηφικές και επομένως αντισυνταγματικές (διότι λχ. οι εθνικές συμβάσεις απαιτείται να ψηφίζονται από τα 3/5 των βουλευτών) και ουσιαστικά κινούνται στα όρια προδοτικών ενεργειών εις βάρος του λαού μας και του έθνους, σημαίνει ότι συμμετέχει ουσιαστικά στον αποπροσανατολισμό του ελληνικού λαού. Τον διασπά, τον εξουδετερώνει. Με άλλα λόγια, αποτελεί χρήσιμο όργανο στα χέρια όλων αυτών που μας χτυπούν αλύπητα, μας διαλύουν με στόχο να μας εξουδετερώσουν και να μας καταληστεύσουν.
Επομένως το Κίνημά μας στρέφεται συνολικά κατά του Συστήματος Εξουσίας συμπεριλαμβανομένης μιας Βουλής που κατάντησε ανδρείκελο στη διάθεση των Εξουσιαστών»(393).
Η καταδίκη σε θάνατο του μαζικού αντιστασιακού κινήματος
«Την επανάσταση δεν τη διαπραγματεύεσαι-την κάνεις! Το ίδιο και την Αντίσταση» γράφει ο Μίκης στο άρθρο του «Ο αόρατος πόλεμος», που δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2013. «Από τη στιγμή που η αντίσταση κατά του Μνημονίου έγινε αντικείμενο διαπραγμάτευσης, δεν είναι πια Αντίσταση αλλά παγίδευση στην λογική του Μνημονίου, συμπαρασύροντας και εκμηδενίζοντας το Μέτωπο των χθεσινών αντιμνημονιακών δυνάμεων. Έτσι, οι δυνάμεις αυτές από μοχλός πίεσης μετατρέπονται σε ποσοστό εκλογικής επιρροής των παρατάξεων που στηρίχθηκαν στην αντιμνημονιακή φόρτιση ορισμένων τμημάτων του λαού (ΣΥΡΙΖΑ και Ανεξάρτητοι Έλληνες), για να τα εκφυλίσουν σε εκλογικούς οπαδούς-υποστηρικτές βουλευτικών εδρών παγιδευμένων στο υπάρχον Σύστημα Εξουσίας που τις χρησιμοποιεί σαν βιτρίνα δημοκρατίας και άλλοθι στην αδιατάρακτη κατά τα άλλα και συνεχώς αυξανόμενη καταστρεπτική της πολιτική […].Δεν κατάλαβαν ακόμα οι ηγέτες της Αριστεράς ότι χωρίς την στήριξή τους πάνω σε ένα ζωντανό μαχητικό λαϊκό κίνημα καταλήγουν να γίνουν άλλοθι δημοκρατικότητας, ιδιαίτερα στη σημερινή Βουλή που βαρύνεται με σωρεία αντισυνταγματικών πράξεων και που ο μοναδικός της ρόλος είναι να κάνει νόμους τις εντολές της Τρόικα και να τις ψηφίζει;» (406).
Οι υπεύθυνοι για «την καταδίκη σε θάνατο του μαζικού αντιστασιακού κινήματος» ονειρεύονται την εξουσία και έχουν αρχίσει να συμβιβάζονται, γι αυτό περνάνε τη θέση ότι είναι δυνατόν μία Αριστερή κυβέρνηση να συνυπάρξει με την Τρόικα και τα παράνομα μνημόνια, επισημαίνει ο Μίκης. Στο ίδιο άρθρο, καλεί όσους δεν δέχονται «σ’ αυτόν τον ανιστόρητο συμβιβασμό» να αντιδράσουν και προβλέπει: «Εάν δεν αντιδράσουν γρήγορα και αποτελεσματικά, σε ένα χρόνο το πολύ ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποτελεί ένα ακόμα κακό όνειρο για όσους πιστέψουν ότι ο αγώνας για την εκπόρθηση της κυβερνητικής εξουσίας στην Ελλάδα της Τρόικα και του Μνημονίου είναι ένας απλός εκλογικός περίπατος» (407).
Γιατί σωπαίνει ο λαός;
Η 12η Φεβρουαρίου 2012 ήταν η ημέρα του μεγαλείου και της ήττας του αντιστασιακού κινήματος. Ήδη από τα μεσάνυχτα της 12ης Φλεβάρη το μεγάλο κίνημα άρχισε να φυλλοροεί.
Είναι γνωστά τα γεγονότα που ακολούθησαν. Κυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ (πρώτη ιστορικά κυβερνητική συνεργασία αριστερού με ακροδεξιό κόμμα), δημοψήφισμα, παραβίαση του Συντάγματος από τον Πρωθυπουργό της χώρας και πραξικοπηματική ανατροπή τού «Όχι» του δημοψηφίσματος σε «Ναι», τρίτο μνημόνιο και συνεχίζεται το ξεπούλημα της Ελλάδας και ο αφανισμός των Ελλήνων.
Συχνά αναρωτιόμαστε γιατί σωπαίνει ο λαός σήμερα. «Γιατί ο λαός δεν είναι ένα άλογο που πέφτει και σηκώνεται. Ο λαός έχει απεραντοσύνη και τεράστιο βάρος. Κι όταν, όπως τώρα, γίνει ένα με το χώμα, για να σταθεί στα πόδια του χρειάζεται πολύς χρόνος» γράφει ο Μίκης στο άρθρο του «Η ανατομία του “ΟΧΙ”, η υποταγή και η αντίσταση», το οποίο δημοσιεύθηκε στις 13 Ιουλίου 2015, την ημέρα που ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας υπέγραψε νέα συμφωνία υποταγής στους δανειστές.
Αναλύοντας το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ο Μίκης επισημαίνει ότι «αυτό το “ΟΧΙ” είναι από τη μια μεριά άρνηση και από μια άλλη θέση. Ο δε χαρακτήρας του «είναι πανεθνικός, παλλαϊκός (ούτε ταξικός ούτε κομματικός)» (453). Η θέση είναι το όραμα των Ελλήνων για μια πατρίδα ελεύθερη κι αυτάρκη. Η άρνηση είναι η αντίθεση του λαού με «το ντόπιο οικονομικό - πολιτικό πλέγμα εξουσίας που ουσιαστικά είναι υποταγμένο στις ξένες εξουσίες, και ιδιαίτερα αυτές που μας επέβαλαν τα Μνημόνια, τα οποία μας έχουν οδηγήσει στο χείλος της εθνικής καταστροφής. Έτσι μόνο εξηγείται το γεγονός ότι ο λαός μας […] εκμεταλλεύτηκε το νόθο «ΟΧΙ» του Αλ. Τσίπρα για να πει το δικό του «ΟΧΙ», το πραγματικό, που η έκταση, το βάθος και η σημασία του φώτισε τον ελληνικό ορίζοντα (έστω για μια στιγμή) με το φωτεινό φάντασμα του ενωμένου Λαού, αυτού του ουσιαστικού και πραγματικού κυρίαρχου αυτής της χώρας. Εξηγείται επίσης και η σιωπή του μπροστά στην μεταβολή του «ΟΧΙ» σε «ΝΑΙ» από τον ΣΥΡΙΖΑ από τη μια μέρα στην άλλη, γιατί δεν έχει ελπίδα ότι αυτό το ΜΕΓΑΛΟ ΟΡΑΜΑ μπορεί να πραγματοποιηθεί, γιατί δεν βλέπει να υπάρχουν τα πρόσωπα και οι δυνάμεις οι απαραίτητες για να εμπνεύσουν, να πείσουν και να κινητοποιήσουν σε ένα ενιαίο μέτωπο ικανό να εκπληρώσει ένα τόσο μεγάλο ιστορικό κατόρθωμα» (454).
Πατριωτικό Μέτωπο
Οι εξελίξεις απέδειξαν ότι ήταν ορθή η θέση του Μίκη ότι δεν υπάρχει λύση μέσα από το Σύστημα. «Η κύρια δύναμη για να σωθεί ο λαός είναι ο ίδιος ο λαός» γράφει ο Μίκης, αλλά χρειάζεται μια «υπεύθυνη πολιτική με στρατηγικό στόχο την κατάκτηση της εθνικής μας ανεξαρτησίας».
Ο Μίκης με τη Σπίθα προσπάθησε να διαφωτίσει τον λαό και να τον πείσει ότι μπορεί ο αγώνας να είναι νικηφόρος, αρκεί να βασιστεί πρώτον, στην οργάνωση ενός λαϊκού μετώπου, «σ’ ένα Ενιαίο Πατριωτικό και Ταξικό Μέτωπο, όπως εκείνο του ΕΑΜ», δεύτερον, στην εκμετάλλευση του εθνικού μας πλούτου και τρίτον σε νέες συμμαχίες ισότιμης βάσης με άλλα κράτη. Στα κράτη αυτά να προτείνουμε τη συνεκμετάλλευση του εθνικού μας πλούτου με το σύστημα των κοινοπραξιών. «Με τα κράτη αυτά και συγκεκριμένα με τη Ρωσία και την Κίνα, θα μας συνδέσουν κοινά συμφέροντα, όταν με το σύστημα των κοινοπραξιών τους προτείνουμε να συνεκμεταλλευτούμε το σύνολο του εθνικού μας πλούτου. Στην πραγματικότητα, η εκμετάλλευση αυτή θα είναι για τη χώρα μας η κύρια αναπτυξιακή μας πολιτική, που θα μας οδηγήσει στην οικονομική μας αυτονομία, το θεμέλιο της εθνικής ανεξαρτησίας και της εθνικής αναγέννησης» (448).
Τέλος, ο Μίκης είχε προτείνει την κατάκτηση της Ουδετερότητας. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ο στόχος για την κατάκτηση της Ουδετερότητας της χώρας, με σκοπό να γίνει πόλος παγκόσμιας Ειρήνης και Πολιτισμού, θα μας βοηθήσει να εξισορροπήσουμε τις σχέσεις μας ανάμεσα στην Ευρώπη των Λαών και του Δυτικού Πολιτισμού και στα Κράτη της Ανατολής, με τα οποία η συμμαχία μας θα είναι κυρίως οικονομική αλλά συνάμα και πολιτιστική. Να μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα έλαμψε όταν ο Πολιτισμός της μπόρεσε να αφομοιώσει ισοδύναμα τον δυτικό και τον ανατολικό πολιτισμό δημιουργώντας τον δικό της Ελληνικό Πολιτισμό, που– ιδιαίτερα ο αρχαίος– δεν ξεπεράστηκε ποτέ από κανένα αλλά παρέμεινε κύριος φάρος μέσα στον παγκόσμιο πολιτισμό», γράφει στο άρθρο του «Ποια είναι η αληθινή πραγματικότητα» στις 12 Ιουνίου 2015. Το άρθρο ολοκληρώνεται με το κάλεσμα του Μίκη προς το ΚΚΕ για συνεργασία σε ένα κοινό Πατριωτικό και Ταξικό Μέτωπο. Το ΚΚΕ ουδέποτε απάντησε.
Στα τελευταία του κείμενα, του 2016, ο Θεοδωράκης γράφει ότι η σημερινή μας τραγωδία οφείλεται στο γεγονός ότι χάθηκε μία μεγάλη ιστορική ευκαιρία. Γιατί μετά το 2011 υπήρχαν οι αντικειμενικές συνθήκες για να δημιουργηθεί το ενιαίο μέτωπο πάλης. Όμως, σύμπασα η Αριστερά εμπόδισε τη συγκρότησή του. Έτσι, φτάσαμε στην «Ώρα μηδέν» γράφει στο ομότιτλο άρθρο του.
Τέλος γ’ μέρους
Αναστασία Βούλγαρη
7 Μαΐου 2017